Am Stein vernieuwt

Weingut Am Stein: Frankonische favoriet nu nóg beter

De wijnen van Am Stein uit Würzburg hebben een gedaantewisseling ondergaan. De traditionele ‘bocksbeutel’ is uit het assortiment verdwenen en heeft plaats gemaakt voor chique Bourgogneflessen. Er zijn een paar wijnen uit het assortiment geschrapt en er zijn een aantal cuvées samengevoegd, dit alles om meer focus te creëren. Christian Lau, de exportmanager van Am Stein, kwam speciaal bij ons langs om de nieuwe wijnen te laten proeven en de gemaakte keuzes toe te lichten. Wat viel ons op? De wijnen zijn nog preciezer, verfijnder en lekkerder dan ooit!

Weingut Am Stein: dat is Sandra en Ludwig Knoll
De geschiedenis van Am Stein gaat terug tot 1890, toen de overgrootvader van Ludwig Knoll een eigen kuiperij begon. Maar de basis voor Am Stein, zoals het nu is, werd gelegd door de vader van Ludwig. Hij kocht een fantastisch perceel op de ‘Würzburger Stein’ waar hij het wijngoed oprichtte. Het perceel geeft, naast geweldige wijnen, ook nog eens een geweldig uitzicht over Würzburg.

Am Stein is misschien wel het meest complete wijnhuis dat ik ooit heb bezocht en is bovendien prachtig om te zien, het zou niet misstaan in een James Bond film. De oude gebouwen zijn zeer smaakvol gecombineerd met ‘state of the art’ architectuur. Op het terrein zijn, naast een prachtig proeflokaal en enorme wijnkelder, ook een hypermodern gastenverblijf en zelfs een Michelinster restaurant genaamd ‘Reisers’ aanwezig.

Sandra en Ludwig staan sinds 1990 aan het roer van Am Stein. Onder hun bezielende leiding is het bedrijf uitgegroeid tot wat het nu is. Zij zijn zeer ambitieus en zijn voortdurend op zoek om de wijnen naar een hoger niveau te tillen. Er staat niet voor niets ‘unestablished since 1890’ op elke schroefdop, niets is definitief maar een constante zoektocht.

Assortiment
De wijnen van Am Stein zijn zoals bij alle VDP (Verband Deutscher Prädikatsweingüter) huizen opgedeeld in kwaliteitsniveaus: Gutswein, Ortswein, Erste Lage en Grosses Gewächs. Sandra en Ludwig hebben in deze Pyramide twee lijnen, vergelijkbaar met Grosses Gewächs, aan toegevoegd: de Montonia en de VINZ. Montonia is de lijn voor het beste fruit van de Bourgondische soorten Spätburgunder (Pinot Noir) en Weissburgunder (Pinot Blanc). VINZ staat voor Vincent, de zoon van Sandra en Ludwig. In deze lijn wordt heel interessante Silvaner en Scheurebe gemaakt van 50 jaar oude stokken aangeplant op de ‘Stettener Stein’ wijngaard.

Knackige wijnen & muschelkalk
Wat opvalt bij de wijnen van Am Stein is het levendige en verfrissende karakter. ‘Knackig’ wordt dat genoemd in Duitsland, letterlijk vertaald: knapperig of knisperend. Wanneer je de wijnen proeft weet je direct wat er daarmee wordt bedoeld. Verder zijn de subtiele tropische fruitaroma’s en een heerlijke minerale en rokerige afdronk kenmerkend. Dit heeft alles te maken met de unieke muschelkalk bodem. Muschelkalk is een gesteente uit het Trias (zo’n 240 tot 230 miljoen jaar geleden). De naam verwijst naar de vele fossiele schelpen (Duits: Muschel) die in de kalksteen uit die periode teruggevonden zijn.

Lars Daniëls schreef het volgende over Frankische muschelkalk in perswijn: “De Frankische Rieslings van mosselkalk (…) worden steeds beter. Wat mij wel opvalt: zonder er naartoe te proeven vind ik Rieslings van kalkrijke bodems ‘Bourgondischer’ overkomen dan Rieslings van leisteen of porfier, die eerder als mineralig bestempeld worden.”

Een zeer rake observatie van Lars Daniëls. En dit proef je zeker ook bij de Rieslings van Am Stein terug. Naar mijn mening heeft niet alleen Riesling van Am Stein iets ‘Bourgondisch’, maar ook andere druivensoorten op ‘muschelkalk’ kunnen doen denken aan Bourgogne, zo ook de Silvaners. Het beste voorbeeld hiervan is misschien wel de ‘VINZ’ Silvaner van Am Stein. Deze heeft qua textuur en minerale frisheid zeker gelijkenissen met een mooie Chablis. Daarnaast kan de VINZ Silvaner ook zo heerlijk rijpen als een witte Bourgogne, misschien niet zó lang, maar zeker wel 5-10 jaar. Ondanks het ‘Bourgondische’ karakter behoudt de wijn altijd wel de regio-typische kwaliteiten zoals de tropische aroma’s en de knisperende frisheid.

Proefnotities
Hier mijn proefnotities van een aantal wijnen die de grootste metamorfose hebben ondergaan.

Rosamunde 2019 – Een rosé gemaakt van 100% Spätburgunder. Dezelfde wijn als voorheen, maar nu in een nieuwe en wat hippere fles. Mooi licht van kleur, in de mond verfijnd en elegant en met prachtig fruit en frisheid in de lengte. Een rosé voor de wijnliefhebber.

Würzburg Silvaner 2018 – Deze wijn wordt niet meer gebotteld in de traditionele ‘bocksbeutel’ maar in een chique Bourgognefles. De Silvaner is krachtig en verfijnd, met een aangename structuur, frisse mineralen en heerlijke aroma’s van tropisch fruit. De druiven zijn spontaan vergist en vervolgens gerijpt in rvs-tanks. Een typische Frankische Silvaner en tegelijk typisch Am Stein.

Stetten Grauburgunder 2018 – Ook deze Grauburgunder wordt vanaf heden gebotteld in de Bourgognefles. De nieuwe jaargang is nog eleganter dan voorheen. De druiven worden spontaan vergist en vervolgens gerijpt op grote houten vaten van 3000- en 1200 liter. Een ronder en voller mondgevoel dan de Silvaner maar toch in de afdronk toch weer die heerlijke knapperige frisheid van het muschelkalk ‘terroir’. Een prachtig glas wijn.

VINZ Silvaner 2018 – Geen nieuwe fles uitmonstering voor de VINZ Silvaner, maar wel een aanpassing in de vinificatie. Vanaf jaargang 2018 is wijn de ongefilterd. De vergisting vindt plaats in amfora’s om de wijn extra structuur te geven. Daarna rijpt de wijn 10 maanden op de uitgewerkte gistcellen, de zogeheten ‘lie’. Het rijpen gebeurt in rvs-tanks, betonnen eieren en amfora’s. Kortom: alle manieren om een wijn extra spanning te geven zijn toegepast. Bij het proeven word je dan ook direct weggeblazen door de spanning en intensiteit. Een perfecte balans tussen explosief tropisch fruit, een levendige structuur en verfrissende mineralen. Een echte belevenis, bij iedere slok ontdek je weer wat anders. En dan te bedenken dat de wijn nog 'piepjong' is.